مووسا خالد-دهوک
بەری 9 نەهـ سالا خەلکێ شنگالێ ب دڕندەترین شێوە ژلایێ رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ ڤە هاتنه جینوسایدکرن،ئەوا ل رێکەفتی3-8-2014 رۆژا کارەساتا شنگالێ یە وەکۆ ئەڤرو،ب سەدەهان کەسێن بێتاوان ژلایێ تیرورێستان هاتە کۆشتن هەر ژ کەڤندا و دیرۆکی دا و تا نۆکە زوربەی جاران کوردو کوردستان ل گەل عێراقا شوڤینێ نینە،نمونە ئەنفال و کیمیا باران و جینوسایدکرن و تەعریبکرن یا سەلماندی و جینۆسایدکرنا کارەستا شنگالێ،و بێ جیاوازی ناڤبەرا پیڕو جوان و ساغ و نەخۆش و پەككەفتی و گەنج و زەلام ئافرەتان ئێک ژ مەزنترین كارەساتا و تراژیدیای و هێرشا هۆڤانە، زور فەرمان ب سەرێ کوردێن ئێزدی هاتینە و ئەڤە ب فەرمانا 74 یە بسەرێ کوردێن ئێزدی دهێت،کارەساتەکا دژی مرۆڤایەتی یە و یا سەردەمیانەبوو كۆ بەرامبـەر ب میللەتێ كورد ب گشتی و بەتایبەتی بەرامبەرێ کۆردێن ئێزدی ێت رەسەن هاتیەکرن، ئەو ژی ژبەر هندێ کۆ ئێزدی و كوردبوون،دیسان رێژەکا زور ژ خەلکێ شنگالێ قەستا دەڤەرێن هەرێما کوردستانێ کر و بشێوەکێ گەرم و لسەر راسپاردا حکومەتا هەرێما کوردستانێ ل مزگەفت و دێر و قوتابخانا و مالێن هاولاتیان هاتنە ئاکنجیکرن تایبەت خەلکێ پارێزگەها دهوک و زاخو رێزەکا زور لێ گرت ب مەردینی و باشیا خو خەلکێ ئاوارەیێن شنگالێ ڤەحواندن و دەرگەهێن ناڤەندێن خاندنێ هاتنە گرتن ژ پێخەمەت ئاکنجیکرنا خەلکێ شنگالێ دناڤ قوتابخانان دا و حکومەتا هەرێما کوردستانێ هەمی دامودەزگەهێن میری ئێخستنە د خزمەتکرنا خەلکێ شنگالێ دا ئەڤ جینۆسـاید ھۆڤانە یا تێرورستا رێکخراوا داعش زور پێرۆ گەنج ۆ کچ و بەرزەکرن و زیندانکران و کوشتن گۆر بگۆر، وەکۆ گوندێ کوچۆ برنا زور کەسان ب زورێ بۆ سوریا و بەعاج و تلەعفەرو جهێن نەدیار دەرھەقێ کەسێن بێ گۆنەھ و زورێ بەرامبەر وان هاتە ئەنجامدان، دیسان ئەڤه برینەکا کویرە ناهێتە ژبیرکرن ئێک ژ کارەساتێن مەزنە و بێسەرو شوێنکرنا کۆردێن ئێزدی، کێمیا بارانکرنا حەلەبچە و چەندیین جهێن دی یێن کۆردستانێ زیندانکرن و بەرزەکرنا زور کوردێن ئێزدی دیسان شەھیدێن کورد و ئێزدیان ناسناما خەباتەکە ماندونەناسن و قۆربانیێن وان بەرێ بناغا رێکا بەرەف سەرخۆبونێ یە و مۆکمکرنا ئیرادە و ھێزن بۆ بەردەوامیدانێ ب خەبات و رێبازا پیرۆزە و کارەسات و جێنوسایدکرنا ئێزدیان برینەکا قۆلە کۆ چ جاران ناهێتە ژبیرکرن و چونکی کارەساتەکا دژی مرۆڤایەتی هاتە ئەنجامدان و نها دا ئەڤا کۆ نوکە ب دەستڤه هاتێ ل باشوورێ کوردستانێ واتا ل هەرێما کوردستانێ ب هەبوونا خۆڕاگریێ و ماندیبوونا خەلکێ ئەڤێ ھەرێمە کۆ سەدەهان سالان،خۆ نەدانە پاش و ب درێژیا دیروکێ دوژمنێن گەلێ کورد هەمی رێک بکارئیناینە ژبوو ژناڤبرنا نفشێ مللەتێ کورد،کارەسەتا شێنگالیێ ئێک ژ وان نموونا نە، بیرکرن د رویدانەکا ب ئەڤی شێوەیێ هوڤانە ناخێ مروڤایەتیێ دهەژینیت، گەلێ کورد قوربانێن کورد و عەقلیەتا چەپەلێن داعش و وەکۆ وان تاوانێن دژی هەموو گەلێ کوردبۆ کو هزرۆ عەقلی رژێما چەپەل یا عیراقێ دڤیان کوردێن رەسەن ێن ئێزدی و گەلێ کورد هەر نەمینن و ب ئێک جاری بهین ژ ناڤببەن. بەلێ گەلێ کوردو ئێزدێن بهێزو ئیرادەییەک خۆراگر شیاینە دیسان خۆراگربن بەرامبەری داگیرکەران و خوراگریا خوە پاراستی یە و ل دوماهیکێ ماندوبوون و قوربانێن زۆر خەلکێ کوردستانێ ب گیان و خوینێ ئەڤ ھەرێمە هاتیە پاراستن، و نۆکەژی ب زور ھەوڵ و پلانێن دوژمنان و ھەر ژیان و ل ڤێ هەرێما کوردستانێ یا بەردەوامە بەرەف ئەزموون و دەستکەفتێن باشتر ڤە دچیت. ئێزدی ژی هەبوون و رەسەنەتیا خۆە بەردەوام دپارێزن.جینوسایدکرنا کارەساتا شنگالێ لبیرەوەریا 9 ساليا ژ جینوسایدا شنگالێ بھیڤیا سارێژ کرنا برینێن وان یێت کویر ژلایێ ھەموو دام ودەزکایێن پەیوەندارڤە وپێتڤی یە هەموو بهێنە قەرەبوکرن ژ هەموو لایانڤە سەرەرای وان ھەموو ئێش و ئازارێن تا نۆکە د کەمپا دا رەوشەکا نەباش دانە، و بەلێ جهێ داخێ یە پشتی بورینا 9 سالان هێشتا خەلکێ شنگالێ مەیێ دناڤ کەمپاندا لەورا فەرە جێ بەجێ کرنا رێکەفتنامەکێ دناڤبەرا حکومەتا هەرێما کوردستانێ و حکومەتا عێراقێ بهێتکرن داکو ڤەگەرن سەر جهو وارێن خو، و دیسان فەرە وەلاتێن نێڤدەولەتی یێن زلهێز ڤێ کارەساتێ ب جینوسایدکرن ب قەلەم بدەن و چونکی ئەف کارەساتە بۆ وان کو ھەردەم لبەرچاڤێن وانن و براستی تراجیدو چیروک و وێنێن وان ل وی دەمی ناخێ هەموو جیهانێ ھەژاند و دبەردەوامن .
