سۆران حەسەن…
جنێف : لە ڕۆژانی 7تا9 ئەم مانگە کۆنفرانسی لوتکەیی زانستی دیپلۆماسی (الدبلوماسية العلمية)لە سویسرا بەڕێوە دەچێت
زانستی دیپلۆماسی چییە ؟ئەرکەکانی لە مڕۆدا چییە ؟
ئەلێکسەندەر فازیل باڵوێزو نوێنەری تایبەتی سویسرا بۆ زانستی دیپلۆماسی لە جنێف ڕایگەیاند بەهۆی نزیک بوونەوەی زانست هەموو زانستە کان هەوڵی کرانەوە لە بواری داهێنان فراوان بکەین ،چالاکیەکانیان لە بواری داهێنانی زانستی خێرایەو شۆرشێکی تەکنیکی راستەقینەیە کەزۆر بە زووی ڕوودەدەن ،بەڵام لە هەمان کاتدا کە شێوە و ڕووە زانستیەکەدەگۆرێت !
هەرچەندە مرۆڤ بە بەخشندەیی گۆرانکایەکان وەردەگرێت ،بەڵام کاریگەری ژینگەیی دەورو بەر ئەبێتە هۆی گۆرانی شێوە و ڕووی زانستییە بەهرەدارەکەی ،کە لەهەمان کاتدا شێوەی مرۆڤەکان و ڕێگا زانستیە بەهرەدارەکەی دەگۆرێت ،کە کۆمەڵگەیی نێودەوڵەتی ڕێکیخستووە
لێرەوە پویستە تێبگەین ئەوەیە کە چاوەرێیدەکەین ،پێویستە گفتگۆی لەسەربکەین بۆ بنیاتنانی گشتی و هەموان بۆ چارەسەرکردەن بەکاریبهێنین
بوار بەئێمە ئەدات بۆ چارەسەکردنی کێشەکان ،کە ئەمە سودی بۆهەموانەو مرۆڤایەتی تیایدا بەشداردەبێت
ئەلێکسەندەر فەزیل داکۆکیکارێکی زۆر سەختە لە زانستی دیپلۆماسی بە پویستی دەزانێت بۆ بەرنگارییە جیهانییەکان
دۆزینەوەی ڤاکسینی دژی پەتایی کۆرۆنا کۆڤید 19 داهێنانێکی گەورەیە و لە خزمەت و ڕزگاری مرۆڤایەتیە کە پویستە ئەمە بپارێزین
کاتێک زانایان شتێک دەدۆزنەوە یان داهێنانێکی گرنگ بۆ مرۆڤایەتی دەکەن ، هەمیشە نازانن کە بەکارهێنانی پرچەکرداری چی دەبێت هەروەها ئەو کاریگەرییانە نازانن کە لە دۆزینەوەیان دەتوانێت چۆن کاری لەسەر شێوازی کارکردنی کۆمەڵگا دادەبێت.
کاتێک ئۆتۆ هان و لیز مایتنەر لە ساڵی 1938 لە بەرلین چالاکی ناوکی دۆزیەوە، جیهان لەو کاتەدا نەیاندەزانی کەچەند ساڵێکی تر ئەم دۆزینەوە دەبێتە هۆی دروستکردنی بۆمبی ئەتۆمی
دیپلۆماتەکان، کە دەبێت چارەسەرێک بۆ کێشەکانی جیهان بدۆزنەوە، بۆ لای خۆیان، هەمیشە بزانن کە دەبێت گرەوی چ پێشکەوتنێکی گرنگ بکەن بۆ ئەوەی بەرەنگارییەکانی سبەینێ ببیننەوە. هاوشێوەی زیرەکی دەستکرد و زانستی نانۆ، ئەم تەکنیکانە هیچ کات نەناسراون پێش ئەوەی کە ئەمڕۆ چەند بە خێرا گەشە دەکەن.
بەم مانایە سویسرا هانی ڕێبازێکی داهێنەرانە دەدات بۆ کۆبوونەوەی بەرەنگارییەکانی جیهان: پشتگیری پلاتفۆرمێکی نوێ دەکات، دامەزراوەی پێشەنگی جنێڤ بۆ زانست و دیپلۆماسی، کە بە GESDA ناونراوە
سەرچاوە:-
Swissinfo
Swissarbic
